Fake newsy na temat wojny w Ukrainie w świetle projektu „Zgłoś Trolla”
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEWybierz format
RIS BIB ENDNOTEFake newsy na temat wojny w Ukrainie w świetle projektu „Zgłoś Trolla”
Data publikacji: 31.03.2023
Zeszyty Prasoznawcze, 2023, Tom 66, Numer 1 (253), s. 11 - 32
https://doi.org/10.4467/22996362PZ.23.002.17194Autorzy
Fake newsy na temat wojny w Ukrainie w świetle projektu „Zgłoś Trolla”
Od momentu rosyjskiej inwazji na Ukrainę 24 lutego 2022 r. w internecie, zwłaszcza w mediach społecznościowych, widoczne jest nasilenie działań dezinformacyjnych na temat toczącego się konfliktu, reakcji Zachodu, polityki rządu w Kijowie oraz samej ludności pochodzenia ukraińskiego. Celem artykułu jest analiza podejrzanych treści dotyczących wojny w Ukrainie, zgromadzonych za pomocą serwisu zglostrolla.pl. Na podstawie prawie 20 tys. wzmianek, pochodzących z pierwszych sześciu tygodni trwania projektu, autorzy starają się określić najczęstsze rodzaje zgłoszeń, ich źródła oraz tematykę. Próbują także odpowiedzieć na pytania o zasięg wpisów oraz wskazać topowe konta dezinformacyjne.
Fake news about the war in Ukraine in the light of the “Report the Troll” project
Since the Russian invasion of Ukraine on February 24th, 2022 the Internet, especially in social media, has seen an increase in disinformation activities about the ongoing conflict, the West’s reaction, government policy in Kiev, and the population of Ukrainian origin itself. The aim of the article is to analyze suspicious content related to this conflict, reported via the zglostrolla.pl website. On the basis of nearly 20 thousand entries, collected in the first six weeks of the project, the authors try to determine the most frequent types of entries submit-ted by Internet users, their sources and topics. They also try to answer questions about the scope of entries and identify top disinformation accounts.
Aldwairi M., Alwahedi A. (2018). Detecting Fake News in Social Media Networks. Procedia Computer Science, vol. 141, s. 215-222.
Bąkowicz K. (2019). Wprowadzenie do definicji i klasyfikacji zjawiska fake newsa. Studia Medioznawcze, t. 20, nr 3, s. 280-289.
Brashier N.M., Schacter D.L. (2020). Aging in an Era of Fake News. Current Directions in Psychological Science, vol. 29 (3), s. 316-323.
Cegieła A. (2020). Mowa nienawiści. Poradnik Językowy, nr 4, s. 60-70.
Darczewska J. (2014). Anatomia rosyjskiej wojny informacyjnej. Operacja krymska - studium przypadku. Warszawa.
Harari Y.N. (2018). 21 lekcji na XXI wiek. Kraków.
Kalinowska-Bartosewicz K. (2022). Kasia z Ząbek, córka z Mokotowa. Tak ‘onuca’ sieje hejt na uchodźców z Ukrainy [https://www.tokfm.pl/Tokfm/7,103085,28263501,jednym-slowem-smieciu-polaku-wypad-hejt-na-uchodzcow-z.html; 14.10.2022].
Kowalski J. (2022). Nagły wzrost dezinformacji w polskim internecie. Prorosyjskie konta trollowały też w sprawie szczepionek [https://www.wirtualnemedia.pl/artykul/wzrost-dezinformacja-polski-internet-atak-rosja-na-co-uwazac; 14.10.2022].
Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji. (2022). NASK uruchomił profile weryfikujące informację w mediach społecznościowych [https://www.gov.pl/web/krrit/nask-uruchomil-profile-weryfikujace-informacje-w-mediach-spolecznosciowych; 14.10.2022].
Kuczyński G. (2022). „Fabryka trolli”, konta-widma i 5 innych metod. Wojna Rosji w internecie [https://tvn24.pl/swiat/fabryka-trolli-konta-widma-i-5-innych-metod-wojna-rosji-w-internecie-ra454963-3408426; 14.10.2022].
Kupiecki R., Chłoń T., Bryjka F., Kozłowski K., Misiuna J., Podemska J., Podemski P. (2021). Platforma przeciwdziałania dezinformacji - budowanie odporności społecznej. Badania i edukacja. Warszawa.
Lalik E. (2017). Czym są „fake news” i dlaczego walczymy z nimi dopiero od kilku miesięcy? [http://www.spidersweb.pl/2017/01/fake-news.html; 14.10.2022].
Lipiński Ł. (2018). Krótki przewodnik po fake newsach [https://www.press.pl/magazyn-press/artykul/55061,krotki-przewodnik-po-fake-newsach; 14.10.2022].
Martens B., Aguiar L., Gomez-Herrera E., Mueller-Langer F. (2018). The Digital Transformation of News Media and the Rise of Disinformation and Fake News. Seville.
Mieczkowski P., Kowalska E. (red.) (2022). Dezinformacja oczami Polaków 2022. Warszawa.
Ogrodowczyk A., Borkowska M., Murawska-Najmiec E., Twardowska K. (red.) (2020). Fake news - dezinformacja online. Warszawa.
Radkowski M. (2022). Fake newsy elementem wojny na Ukrainie. Kinga Klich z Demagoga: „nawet duże agencje prasowe się mylą” [https://www.wirtualnemedia.pl/artykul/fake-news-dezinformacja-wojna-ukraina-rosja-teorie-spiskowe-fact-checking; 14.10.2022].
Staniurski P. (2022). W: Boćkowski D., Dąbrowska-Prokopowska E., Goryń P., Goryń K. (red.). Dezinformacja - Inspiracja - Społeczeństwo. Social CyberSecurity (s. 51-62). Białystok.
Talarek M. (2012). Siła rażenia środków masowego przekazu. Warszawa.
Tandoc Jr. E.C., Wei Lim Z., Ling R. (2017). Defining Fake News. A Typology of Scholarly Definitions. Digital Journalism, vol. 6, s. 137-153.
Wardle C. (2017). Fake news. It’s complicated [https://firstdraftnews.org/articles/fake-news-complicated/; 14.10.2022].
Wardle C. (2020). Understanding Information disorder - First Draft [https://firstdraftnews.org/long-form-article/understanding-information-disorder/; 14.10.2022].
Waszak M. (2017). Postprawda i fake news czy weryfikacja treści i źródeł informacji? Refleksje, nr 16, s. 173-188.
Włodkowska-Bagan A. (2018). Rosyjska ofensywa propagandowa. Casus Ukrainy. Studia Politologiczne, nr 49, s. 109-124.
Zgłoś Trolla (2022). [https://www.zglostrolla.pl; 14.10.2022].
Źródła rysunków
Alice (@believein4bros), Dla wszystkich pelikanów wisienka na torcie… Twitter.com [https://twitter.com/believein4bros/status/1500567006420127749; 6.03.2022].
Andrzej Stąpel (@andrejstapel), Tak, ja widziałem i to nie jeden… Twitter.com [https://twitter.com/andrejstapel/status/1514272287834443778; 13.03.2022].
Grupa Stop u-krainizacji Polski. Facebook.com [https://www.facebook.com/groups/548662952698344/; 15.02.2023].
Grzegorz Braun (@GrzegorzBraun_), To już nie jest pomoc uchodźcom wojennym… Twitter.com [https://twitter.com/GrzegorzBraun_/status/1512154187072692238; 7.04.2022].
Kancelaria Lega Artis, Sanepid ostrzega przed możliwością rozpowszechnienia się epidemii POLIO z Ukrainy. Facebook.com [https://www.facebook.com/lega.artis/posts/pfbid02cXMEp2nnF7XgWcwiwxXYFVYMnkRJ6od7XGWJyv1ub2L5vTktBEwnjPafq9o7zZfMl?locale=pl_PL; 13.03.2022].
katowice_online, Policja: w ciągu 10 dni uchodźcy z Ukrainy popełnili 789 przestępstw na terenie Polski… Instagram.com [https://www.instagram.com/p/CayniYuDGWP/; 23.03.2022].
Krzychu z Polski (Antysyst), Więcej fałszywych wiadomości!!!… Twitter.com [https://twitter.com/Antysyst/status/1502238258478133249; 11.02.2022].
Małgorzata Królicka, Wszystkie oczy skierowane są na teatrzyk w Przemyślu… Facebook.com [https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=pfbid0hW6tR7D4HWrZ48qY7T5C72Unr4cfK229jxfuzZK8tJpLHXjJZrUv5MncdNta35Kbl&id=100010619139468&locale=pl_PL; 2.03.2022].
Massimiliano Primogiorno, Stop „Ukrainizacji” Polski. Petycje.com [https://www.petycjeonline.com/stop_ukrainizacji_polski; 2.02.2022].
Ministerstwo Prawdy (@Minister_Prawdy), Ukronazisci niszczeniem infrastruktury technicznej na wschodniej Ukrainie potwierdzają, że są tam okupantami… Twitter.com [https://twitter.com/Minister_Prawdy/status/1551254699550072838; 22.02.2022].
Monika Piechocka, Do kolejnej PlanDemii 3… 2… 1… Facebook.com [https://www.facebook.com/aktywistkans/posts/pfbid0L4XQgPUyauTvUv3rxwNN3HdbR3iamRRMwfsBakS7SaGz2wxjxdnpFwfBBaCDNZ3xl; 17.03.2022].
neafili, Powinni zniesc wszystkie szczepionki paszporty obostrzenia to jest zart… Instagram.com [https://www.instagram.com/p/CbH2lCSsM6i/; 15.03.2022].
Pani z Dziekanatu (@Beata01373973), Moja córka nie została dziś wpuszczona przez ochroniarza do urzędu miasta Warszawa-Mokotów… Twitter.com [https://twitter.com/Beata01373973/status/1504540041086910468?ref_src=twsrc%5Etfw; 17.02.2022].
PL 1 TV, Niebiańska Jerozolima. YouTube.com [https://www.youtube.com/watch?v=LAU3ktiq5yg; 6.03.2022].
Стаханов-Style [Stahanov-Style], Очень жёсткое видео из Херсона [Očen žëstkoe video iz Hersona], VK.com [https://vk.com/video-185598989_456242394; 2.03.2022].
Informacje: Zeszyty Prasoznawcze, 2023, Tom 66, Numer 1 (253), s. 11 - 32
Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy
Tytuły:
Fake newsy na temat wojny w Ukrainie w świetle projektu „Zgłoś Trolla”
Fake news about the war in Ukraine in the light of the “Report the Troll” project
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
Polska
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
Polska
Publikacja: 31.03.2023
Status artykułu: Otwarte
Licencja: CC BY
Udział procentowy autorów:
Korekty artykułu:
-Języki publikacji:
PolskiLiczba wyświetleń: 968
Liczba pobrań: 1857
Sugerowane cytowania: Harvard